Mail ons op 
De vloek van de chaos in huis
April 2017, door Alex Steenbreker
Hoe vaak je ook opruimt, het lijkt niet te helpen. Hoe je je best ook doet, de chaos keert binnen de kortste keren weer terug. Het lijkt misschien wel of je huis vervloekt is: je doet een poging om alle rommel in te dammen, maar je hebt je nog niet omgedraaid en alles ligt alweer overhoop.
Herkenbaar? Het betekent dat er iets in je tactiek ontbreekt. Misschien is het tijd
om die compleet te maken.
Opruimen = leeg maken?
Kinderen die moeite hebben met ordenen zoals de meeste ADD'ers krijgen het concept van opruimen vaak gebrekkig mee. Kinderen spelen meestal op de grond of aan tafel. Als hen verteld wordt op te ruimen, betekent dat in de praktijk vaak dat ze hun speelgoed van de grond of van tafel moeten halen.
Hoe leger, hoe beter opgeruimd, lijkt wel. Wie heeft er niet ooit de ergste troep snel achter een paar kastdeurtjes verstopt toen er plotseling iemand voor de deur stond?
Het ontbrekende puzzelstuk
Jonge ADD'ers leren dus vaak niet meer dan het 'leeg maken' als de betekenis van opruimen. Ouders die zelf ook moeite hebben met ordenen, hebben vaak ook niet in de gaten hoe ze het hun kinderen moeten leren. Als ze tegen hun kinderen zeggen 'ruim eens op!' en ze komen even later controleren, dan kijken ze of alle spullen weg zijn en keuren het resultaat dan goed. Maar doordat de spullen geen eigen plek toegekend krijgen, ontstaat er op de lange termijn een probleem. Dat is het ontbrekende puzzelstuk: alles op de juiste plekken.
Opruimen is een vaardigheid die je kunt leren: het is geen magie. Er is geen vloek waar je een onmogelijke tegenvloek op los hoeft te laten. Is dat even een opluchting?
Waardering
Leesbaarheid
Informatief
Concrete aanwijzingen
Algemeen oordeel
Meer lezen
1 Korte tips van Psychologie magazine →
2 Enkele suggesties van de Huishoudcoach → en nog meer van hen →
3 Unf*ck your habitat: Engels boek, Website → en Tumblr →
Disclaimer
Mocht u artikelen over dit onderwerp tegenkomen van een verondersteld betrouwbare bron, dan bent u van harte welkom Leerpunt ADD daarop te attenderen. Dit betreft zowel artikelen die de inhoud van deze documenten tegenspreken als ondersteunen.
Bij medische klachten dient u altijd een gekwalificeerde arts te raadplegen.
Gevolg van een gebrek aan vaste plekken
Als je geen vaste plekken hebt voor je spullen…
-
-
-
-
-
Tweede stap: een systeem invoeren
Er zijn meerdere methodes om dat systeem van vaste plekken in te voeren. Je kan de inrichting van je huis een 'reset' geven en gaan denken alsof je er net in komt te wonen. Dat is echter veel werk in één keer en er is weinig mogelijkheid om onderweg te leren van inschattingsfouten.
Een mildere manier is om te beginnen bij dat wat je het meest dwarszit. Wat ligt
er bijvoorbeeld heel vaak in die dumpzones? Is daar een vaste plek voor te bedenken
die niet storend is? Vervolgens is dat uit te bouwen: welke spullen kom je nog meer
vaak tegen? En welke ruimtes in het huis storen je het meest?
Dit zal niet in één keer perfect gaan: er zal blijken dat er bepaalde dingen niet helemaal zo gingen als je had gepland. Dat is prima, je kunt je erop aanpassen. Evalueer af en toe: kan ik het systeem nog verbeteren? En klopt het nog wat ik doe? Behoeften veranderen en je huis verandert mee.
Meer mensen in huis
Als je met meerdere mensen in een huis woont, zorg dan dat je overlegt. Betrek iedereen in je reorganisatie en maak hen duidelijk wat iedereen erbij te winnen heeft.
Als je van je reorganisatie een groot project maakt, ga de verschillende fases van zo'n project dan ook door. Vergeet niet samen te brainstormen, concrete plannen te maken inclusief taakverdelingen en successen te vieren.
Bespreek de logica van de vaste plaatsen met de anderen en controleer of die ook bij hen past. Zonder dat wordt het veel moeilijker om je vaste plekken te handhaven, of opruimen blijft een taak waar de anderen niet aan mee (kunnen) werken en die dus jou te veel blijft belasten.
Is dat alles? Derde stap
Je nieuwe indeling is niet alles, maar het is wel de grote drempel. Opruimen moet nog steeds gebeuren, ook met logische vaste plekken. Maar als het goed is, gaat dat je nu veel beter af.
Met vaste plekken hoef je niet meer na te denken. Je weet gewoon waar het hoort en hoeft het alleen nog maar uit te voeren: pakken en opbergen. Opruimen is dan geen activiteit meer waarbij je moet organiseren. Dat maakt het eindelijk haalbaar om je woonruimte bij te houden.
Verschillende gewoontes voor opruimen kunnen ontstaan:
-
-
-
Bonus: dumpzones instellen
Dumpzones zullen nooit helemaal verdwijnen, omdat je nieuwe spullen in huis krijgt die je niet direct kan plaatsen. Veel mensen leggen spullen tijdelijk op de bank of op tafel, omdat die een makkelijke hoogte hebben. Ook zijn dat de plekken waar je vaak de meeste ruimte over hebt.
De truc is om een alternatief te vinden dat dezelfde eigenschappen heeft, maar wel
duidelijk is afgebakend. Het kan bijvoorbeeld een extra tafeltje in de gang of een
mand op een kast zijn. Op het moment dat je die dumpzone instelt, betekent dat dus
dat je je in gaat zetten om je gewoonte te veranderen. Zodra je opmerkt dat iets
op een oude dumpzone ligt (hé, er ligt alwéér iets op de bank!), haal je het er weg
en breng je het naar je ingestelde dumpzone.
Misschien ligt het al snel te vol. Bovendien gaat het hier om spullen die nog geen vaste plekken hebben. Dan is het dus tijd om weer aan de slag te gaan. Er is vaak een lijn te ontdekken in wat voor spullen er terechtkomen. Zoek de overeenkomsten tussen die spullen: als je die vindt, kan je op voorhand al een vaste plek reserveren voor de meeste spullen die je nog niet eens in huis hebt.
Post bijvoorbeeld, impulsaankopen of cadeautjes. Kledingstukken, bonnetjes en dingen waarvan je niet direct zeker weet of je ze houdt. Bedenk een vaste plek voor dat soort categorieën. Voor nieuwe aankopen kan je een nieuwe vaste plek bedenken, voordat ze een nieuwe doorn in het oog worden.
Door een dumpzone in te stellen, raak je minder geneigd om de rotzooi door het huis te verspreiden. Waar een te vol huis ooit het signaal was om uitgebreid te gaan opruimen, is dat nu een volle dumpzone.
Eerste stap: de logica van inrichting
Mensen zetten een tafel graag voor het raam voor meer licht of in het midden van een kamer, omdat je er dan met meer mensen aan kan zitten. Een boekenkast staat vaak in de ruimte waar veel gelezen wordt. Een wasrek staat vlakbij de wasmachine of op een plek met veel ventilatie.
De logica in je eigen huis bepalen doe je naar je eigen eisen en wensen. Want wat
zijn je activiteiten thuis? De meeste mensen richten hun huis in op basis van activiteiten
als slapen, koken, eten, werken, studeren, tuinieren, kinderen opvoeden, ontspannen,
etc. Hoe moet de ruimte die je daarvoor nodig hebt eruit zien? In wat voor huis wil
je thuis komen na een lange dag? Klopt je inrichting met wat je belangrijk vindt?
Ga je meubels eens langs: waarvoor gebruik je ze en staan ze dan op de beste plek? Mis je meubels of heb je overbodige? En is het echt handig om aan dezelfde tafel te eten als te werken?
Pas als je inrichting klopt met je behoeften, kan je door naar de indeling van de rest van je spullen.
De logica van opruimen
Ook voor andere bezittingen geldt die logica. Het grote verschil is echter dat kleinere spullen vaak van plek veranderen als ze gebruikt worden. Als je een bed of een kast gebruikt, verplaats je die niet. Je haalt wél je borden en bestek uit de keukenkast als je gaat eten.
In een opgeruimd huis geldt dat alles dat niet in gebruik is, op de plek is waar
het hoort te zijn. Als je nooit bepaald hebt waar je spullen horen als ze niet in
gebruik zijn, worden ze vaak op goed geluk ergens neergelegd. Dat betekent dat er
vaak in huis flinke ik-
Het betekent dus dat ook voor de kleine spullen een logische vaste plek bedacht moet worden.
Checklist voor vaste plekken
-
-
Zorg voor een kledingkast en wasmand in de kamer waar je je omkleedt. Zet schoonmaakmiddelen in de ruimte die je het vaakst schoonmaakt (of schoon zou willen maken). Check daarbij of je ideeën overeenkomen met je inrichting zoals bij de eerste stap.
-
Zet geen spullen vóór andere spullen waardoor je niet bij de achterste kan. Stapel geen kisten, kratten of dozen op. Gebruik geen plastic zakken, want zo is niet zichtbaar wat erin zit.
Zo voorkom je dat het je veel moeite kost om iets te vinden, te pakken of om het weer op te ruimen.
Te veel spullen?
Bij het bepalen van vaste plekken voor spullen komen veel mensen een probleem tegen waarbij de ruimte op is, maar er nog spullen zijn om op te bergen. Misschien heb je te veel spullen. Het zou kunnen dat meer kastruimte je probleem verhelpt, maar ook dan is die oplossing vaak maar tijdelijk.
Een aantal suggesties over spullen weg doen:
-
-
-
-
