Maakt een burn-out de ADD-symptomen erger?
24 april 2019, door Zara Vermeulen, haar blog hier →
Maakt een burn-out de ADD-symptomen erger? Deze vraag stelde initiatiefneemster van
deze website, Alex, me. Voor zover ik weet heeft ze geen burn-out. En is ze ook niet
van plan het te gaan krijgen. Maar ik was het ook niet van plan. Ik had sowieso geen
plan. Dat brengt me op het eerste punt wat betreft kenmerken van ADD die in mijn
beleving versterkt worden door een burn-out.
We (lijken te) leven zonder plan
Plannen en het stellen van doelen is een aandachtspunt voor vele ADD-ers. Maar met
een burn-out wordt dit echt stukken erger, zo heb ik het ervaren dan. Ik heb nu bijna
drie jaar een burn-out en vooral tijdens het eerste jaar van mijn burn-out voelde
ik me totaal stuurloos. Alle grond onder mijn voeten leek te zijn weggevaagd. Ik
kon niet verder denken dan het nu. En het nu was niet rooskleurig. Ik was volledig
uit het lood geslagen. Kon nix. Had de grootst mogelijke moeite met zo'n beetje alles.
Een plan had ik toen nog niet, zelfs niet het plan om weer beter te worden.
Hoe komt dit toch? Dat planloze leven? Anders dan je misschien zou verwachten, neem
ik vanaf hier de kenmerken van een burn-out als uitgangspunt. Er bestaan verschillende
definities van een burn-out. Welke gebruikt wordt, is mede afhankelijk van de visie
die men heeft op een burn-out. Ik hanteer de definitie van wetenschappers uit de
bio-psychologische hoek →. Volgens deze definitie - die ik helemaal onderschrijf
- kenmerkt een burn-out zich voornamelijk door drie aspecten:
Beperkte concentratie
Beperkte emotionele stabiliteit en
Beperkt energieniveau
Toevalligerwijs - "Is dit eigenlijk wel zo toevallig?", vraag ik me ter plekke af
- zijn dit ook aspecten waar mensen met ADD vaak last van hebben. Laat ik beginnen
bij de concentratie. Daarmee was het al niet best gesteld, maar die daalt bij een
burn-out dus tot ver onder het nulpunt.
Concentratie kost nóg meer moeite
Ik denk dat ik wel kan stellen dat het belangrijkste kenmerk van mensen met ADD is:
problemen met de aandacht en concentratie. Nou, waar ik eerst moeite had mijn aandacht
bij dingen te houden - ik wist toen nog niet dat ik ADD heb en ik had allerlei trucjes
om dingen gedaan te krijgen -, is sinds ik in een burn-out stortte mijn concentratie
met de noorderzon vertrokken. Ik vermoed dat mijn concentratie is gevlucht naar verre
oorden waar het lekker chill en rustig is. Heel af en toe duikt ie weer eventjes
op, als ik een verhaal schrijf bijvoorbeeld, zoals nu, over hoe ik me voel. Dan kan
ik lekker van me afschrijven en dat doet me goed dus dan heb ik mijn aandacht er
wel bij!
Stemmingswisselingen verergeren
Waar ik mijn hele leven al last heb van wisselende stemmingen - het ene moment kan
ik me sereen en zielsgelukkig voelen, bijvoorbeeld bij het zien van een prachtige
bloem, vooral als die bloem opeens in mijn tuin verschijnt, zoals nu, terwijl het
hartje winter is, wow - en het andere moment kan ik volledig uit mijn slof schieten,
bijvoorbeeld als mijn kinderen, wéér eens, limonade over mijn bank gieten, een ander
noemt het misschien morsen, ik noem het gieten.
Wat er is gebeurd sinds ik een burn-out heb, is dat mijn emotionele instabiliteit
zoals dat met een net woord heet, uit proportie is geblazen. Wie dat heeft gedaan,
daar ben ik nog steeds niet achter, maar als ik hem of haar ooit tegen kom, dan zwaait
er wat…;-) .
Batterij nóg sneller leeg
Omdat wij ADD'ers kampen met een voortdurende gedachtestroom, hebben we over het
algemeen veel tijd nodig voor onszelf, terwijl we eigenlijk heel sociaal zijn. En
empathisch ook. Toch moeten we ons geregeld terugtrekken om alle indrukken te verwerken.
De eerste anderhalf jaar van mijn burn-out kon ik absoluut geen geluiden verdragen.
Ook met bewegende beelden had ik grote moeite. Ik keek dan ook geen televisie. Sinds
kort kijk ik weer wat. Simpele dingen. De laatste weken kijk ik samen met mijn jongste
dochter naar kookprogramma's. Of eigenlijk meer bakprogramma's. Bakken vind ik makkelijker
dan koken. En ik hou nu eenmaal erg van taart en chocola enzo. Ook ziet het er heel
eenvoudig uit om te doen, zo vanuit mijn luie bank. Oeps, hier vloog ik even uit
de bocht qua focus. Snel terug naar mijn batterij. Die zo snel leeg is. Het is in
feite veel erger dan een lege batterij.
Bij een burn-out is de accu leeg. Bij mij zat er geen druppeltje meer in. En als
ik al iets had verzameld aan energie, was het als ik goed en wel was opgestaan alweer
op. Moedeloos werd ik ervan. Voor ons ADD-ers is slaap dan ook heel belangrijk. En
dat is ook weer iets bij een burn-out. Slapen lukt niet meer. Ik heb inmiddels allerlei
maatregelen genomen om mijn slaap te verbeteren en stukje bij beetje neemt mijn accu-inhoud
iets toe zodat ik af en toe met een volle batterij wakker word. En dat is hemels
kan ik je vertellen. Dan krijg ik fantasieën. Over hoe het leven zonder burn-out
eruit kan zien.
Hoe mijn leven met ADD zal zijn zónder burn-out?
Uhm, dat is een goede vraag. Nóg steeds wel wat chaotisch, verwacht ik. En met emoties
zal ik altijd meer moeite hebben dan met het maken van woordzoekers, om maar een
dwarsstraat te noemen. Mijn energiehuishouding zal ook altijd wel een ding blijven,
vrees ik. Mijn hele huishouden zal sowieso blijven irriteren, maar dat terzijde.
Wat ik wél voor me geestesoog zie verschijnen, is het volgende. Ik zal weer dat bruisende
verwachtingvolle gevoel krijgen. Wat ik al had als kind. Als ik de hele dag buiten
had gespeeld, hutten had gebouwd, touwtje had gesprongen. Kortom, als ik avonturen
had beleefd.
Want dat kunnen wij ADD'ers als de beste: op avontuur. Kom maar met ons mee. Met
ons is het weliswaar ietwat chaotisch, onvoorspelbaar en de kans bestaat dat we opeens
ergens hélemaal klaar mee zijn, maar we met ons kun je lachen, ook zijn we lekker
enthousiast en creatief. Kortom, met ons ADD'ers is het in ieder geval NOOIT SAAI.
Over Zara Vermeulen
Mijn naam is Zara Vermeulen, althans mijn schrijversnaam. In het echt heet ik anders.
Ik ben alleenstaande moeder van drie pubers. Sinds 2016 weet ik dat ik ADD heb. Die
diagnose werd gesteld toen ik een burn-out kreeg. Aanvullend kreeg ik de diagnosen
depressie en slaapstoornis.
Sinds het begin van mijn burn-out ben ik gaan schrijven, want dat helpt me bij het
verwerken van alles wat ik meemaak. Dat ik reacties krijg op mijn blogs en dat mensen
zich erin herkennen, maakt het alleen maar leuker.
Voordat ik een burn-out kreeg, was ik onderzoeker. Die kennis en ervaring gebruik
ik in mijn blogs, want ik zoek van alles uit over AD(H)D en hoe ermee om te gaan.
En ik onderzoek hoe je kan herstellen van een burn-out, depressie en slaapstoornis.
Wil je meer lezen over mijn belevenissen met AD(H)D, burn-out en depressie? Bezoek
dan eens mijn site Zara’s Life →.